Karayolları Trafik Kanunu’nun 51/2-b ceza maddesi trafik güvenliğini doğrudan ilgilendiren hız sınırlarına ilişkin hükümleri barındırır. Söz konusu ihlal, hız aşımının ne çok hafif ne de en ağır düzeyde olduğu; orta-üst seviyede kabul edilen tüm ihlal durumlarını kapsar. Trafiğin güvenliğini doğrudan ilgilendiren hız ihlalinin cezası doğrudan Karayolları Trafik Kanunu’nu ilgilendirir.
Karayollarında yasal olarak belirlenen hız sınırı ihlalinin cezası sadece maddi yaptırımla sınırlı kalmaz. Aynı zamanda şoförün ehliyetine 51/2-b cezası yaptırımları gereği bir ceza puanı eklenir. Yasal olarak 51/2-b kaç ceza puanıdır ve ne kadar ödeme yapılması gerekir gibi merak ettiğiniz tüm detayları yazının devamında bulabilirsiniz.
51/2-b Cezası Nedir?
51/2-b cezası, Karayolları Trafik Kanununun 51. maddesinin 2. fıkrasının b bendi uyarınca düzenlenen özel bir yaptırımdır. Bu hükme göre, otomobil sürücüleri hız sınırını %30’dan %50’ye kadar (%50 dahil) aşması durumunda idari para cezası uygulanır. 51/2-b cezasının uygulanmasındaki birincil hedef, sürücüleri yüksek hızdan kaynaklanan trafik kazalarına karışma riskinden korumak ve trafikteki genel güvenlik seviyesini sürdürülebilir kılmaktır.
Sürücülerden beklenen, belirlenen hız sınırlarına uyarak hem kendi can güvenliklerini hem de trafikteki diğer kişilerin güvenliğini sağlamalarıdır. Hız ihlallerine yönelik denetimler, sürücü davranışlarının daha kontrollü ve yasalara uygun hale gelmesini sağlar. Bu madde ile trafik kurallarına uyumu pekiştirmek ve potansiyel riskleri en aza indirerek güvenli bir ulaşım ortamı yaratmak amaçlanır.
Uygulanan her 51/2-b hız cezasında sürücülere ceza puanı işlenir. Bu ceza puanları 1 yıl içinde şayet 100 olursa sürücü belgeleri geçici süre ile geri alınır. Aynı yıl içinde tekrar 100 puanı dolduran sürücülere ise 2 katı yaptırım uygulanır ve ek olarak psiko-teknik değerlendirmeye ve psikiyatri uzmanının muayenesine tabi tutulurlar. Muayene sonrasında sürücü için engel teşkil edecek bir sorun yoksa ehliyetleri geri verilir. Ancak tüm bunlara rağmen sürücü, 3. defa 51/2-b gibi ihlallerle ceza puanını doldurursa ehliyeti süresiz olarak iptal edilir.
Trafikte kurallara uyanlara herhangi bir ceza yazılması söz konusu değildir. Ancak yol için belirlenen hız aşıldığında sürücülerin bir trafik cezası ile karşılaşacağını bilmesi gerekir. Esasında bir tür önlem olan bu ceza hem sürücülerin kendi can güvenliği hem de trafikteki diğer sürücülerin güvenliği açısından önemli bir konudur.
51/2-b Cezası Nasıl Ödenir?

51/2-b cezası, e-Devlet, vergi dairesi, PTT şubeleri ve bankalar aracılığı ile ödenebilir. 30 günden sonra yapılan ödemelere gecikme faizi eklenir. Güncel düzenlemeler doğrultusunda ceza borcu olanlar aşağıdaki ödeme kanallarını kullanabilir:
- e-Devlet: Günümüzde pek çok işlemin kontrol edilebildiği e-Devlet üzerinden kendiniz ve üzerinize kayıtlı aracınızla ilgili verilere kolayca ulaşabilirsiniz. e-Devlet'in sunduğu “Trafik Para Cezası Sorgulama ve Ödeme” hizmeti ile kolayca hız cezanızı ödeyebilirsiniz.
- Vergi Dairesi: Gelir İdaresi Başkanlığı’na (GİB) bağlı vergi dairelerinden ve online internet adresinden kredi kartı ile aracınıza ait hız cezası için ödeme yapabilirsiniz.
- Bankalar: Diğer trafik cezalarında olduğu gibi 51/2-b cezasını da anlaşmalı bankaların internet şubesi, mobil bankacılık veya veznelerinden yatırabilirsiniz.
- PTT Şubeleri: Tüm PTT şubelerinden 51/2-b cezası ödemesini yapabilirsiniz.
Tarafınıza kesilen cezanın tebliğ edildiği tarihi günü gününe takip etmeniz ve ödeme işlemlerini sürelere riayet ederek zamanında tamamlamanız önemlidir. Erken ödeme uygulaması sadece maliyet avantajı sağlamakla kalmaz, aynı zamanda cezanın daha fazla ertelenmesini engelleyerek sizlere ek bir mali yük oluşmasının da önüne geçer.
51/2-b Cezasına Nasıl İtiraz Edilir?
Tüm cezai işlemlerde olduğu gibi 51/2-b hız cezası, Karayolları Trafik Kanunu ve ilgili mevzuat uyarınca idari yaptırımlarla durdurulmaya çalışılan bir ihlaldir. Hız cezasına ek olarak sürücünün alkollü olması ek cezai yaptırımları da beraberinde getirir. Yasal tebligatlara itiraz süreci, cezanın tebliğ edildiği tarihten itibaren yetkili mercilere başvuru yapılmasıyla başlar. Eğer bildirilen cezaya itiraz edilmezse sürücünün hız cezası kesinleşir ve ödeme yapması beklenir.
Kısacası 51/2-b cezasına itiraz, sürücünün hukuki hakları arasında yer alır. İtiraz süreci şu şekildedir:
- Ceza tebliğinden itibaren 1 ay içinde ilgili Sulh Ceza Hakimliği’ne başvuru yapılabilir.
- İtiraz dilekçesinde ölçümün usulüne uygun yapılmadığına dair teknik gerekçeler, hız ölçüm cihazının kalibrasyon durumunun belirsizliği gibi hususlar bildirilebilir.
- Ceza ödemesi yapılmış olsa bile itiraz hakkından vazgeçilmiş sayılmayacağı yönünde bilgiler de bulunur.
51/2-b Cezası Kaç TL? Kaç km Hızda Uygulanır?

Karayolları Trafik Kanunu’na göre araç sürücüleri için uygulanan 51/2-b cezasının hangi hıza karşılık geldiği, bulunulan yolun belirlenmiş hız sınırına göre değişmektedir. Söz konusu sınırın üzerine çıkıldığında idari para cezası, ehliyete el koyma gibi cezai yaptırımlar uygulanır. Bu kapsamda belirlenen güncel verilere göre Karayolları Trafik Kanunu’nun 51/2-b maddesi uyarınca belirlenen idari para cezası miktarı 4.512 TL’dir. Örneğin %30-%50 hız aşım kuralına göre:
- Eğer şehir içi bir yolda hız sınırı 50 km/h olarak belirlenmiş ise sürücünün 65 km/h ile 75 km/h aralığında seyretmesi durumunda (%30 yaklaşık 65 km/h, %50 yaklaşık 75 km/h) ceza uygulanır.
- Eğer bir yolda belirlenmiş hız sınırı 100 km/h ise 130 km/h ile 150 km/h arasında bir hız söz konusu olduğunda ceza maddesi uygulanır.
Ceza sonucunda sürücülere kesilen 4.512 TL, tebliğ tarihinden itibaren ilk 1 ay içinde ödenirse %25 oranında indirim uygulanır. Bu durumda sürücünün ödemesi gereken tutar 3.384 TL’ye düşer. Bu düzenleme, sürücüler için önemli bir erken ödeme avantajı sunmaktadır. Ancak belirtilen süre içinde ödeme yapılmazsa indirim hakkı kaybedilir ve cezanın tamamı olan 4.512 TL ödenmek zorunda kalınır.
Ek olarak, trafikte hız aşımı yapan sürücüye uygulanan 51/2-a ceza puanı 15'tir. Bu puanın sürücü açısından önemi, yıl içinde benzer veya farklı ihlaller sonucu biriken toplam ceza puanının 100’e ulaşması hâlinde sürücü belgesine geçici olarak el konulmasıdır.
Elektrikli Araç Kullanırken 51/2-b Cezasından Kaçınmak için Dikkat Edilmesi Gerekenler
Elektrikli araçlar için de benzinli ve LPG’li araçlara uygulanan trafik kuralları geçerlidir. Yola çıkmadan önce bulunduğunuz yolun hız limitlerine göre aracınızın kaç km hızla seyretmesi gerektiğini belirleyin. Unutmayın, trafikte yapılacak en ufak bir dikkatsizlik bile yıkıcı sonuçlara neden olabilir. Bu nedenle aracınız ister elektrikli ister dizel olsun kanunlarla belirlenen hız limitlerine mutlaka uymalısınız.
Giderek trafikte daha fazla yer alan elektrikli araçların 51/2-b cezasına dikkat etmesi gerekir. Çünkü elektrikli araçlarda hız, aracın sessizliği ve düşük titreşimi nedeniyle içeride fazla hissedilmediği için dalgınlıkla hız sınırı aşılabilir. Bunun önüne geçmek için yapmanız gerekenler şunlardır:
- Şehir içi, şehirlerarası, otoban gibi yol türüne göre gittiğiniz yolun 51/2-b hız sınırını mutlaka bilmelisiniz.
- Araç içerisinde hız göstergesi ve adaptif hız sistemleri varsa aktif olarak kullanmalısınız.
- Şarj istasyonu gibi duraklama alanlarının giriş ve çıkışlarında hız kontrolüne daha fazla dikkat etmelisiniz.
- Trafik işaretleri ile harita uygulamalarında gösterilen 51/2-b hız sınırı uyarılarını takip etmeli ve gerektiğinde hızınızı azaltmalısınız.
Genel olarak elektrikli araçlar için belirlenen hız limitleri diğerleri ile aynıdır. Örneğin yerleşim yerlerinde 50 km/h olan hız sınırı, şehirler arası çift yönlü kara yollarında 90 km/h'dir. Bölünmüş yollarda 110 km/h olarak belirlenen hız limiti, otoyollarda 130 km/h olarak belirlenir. Bu limitlerin %30 oranında aşılması hâlinde ise cezai yaptırımlar Trafik Şube tarafından başlatılır.
Siz de elektrikli araç sahibiyseniz hayatınızı kolaylaştırmak için yaşam alanlarınıza şarj istasyonu kurulumu için Bor Holding çatısı altında yer alan Estasyon’a başvurabilirsiniz. Aracınız için şarj istasyonu arıyorsanız konumunuza en yakın istasyonu Estasyon'un mobil uygulaması üzerinden bulabilirsiniz. Elektrikli şarj istasyonu haritası ile yolculuklarınızda nerelerde durmanız gerektiğine karar verebilir ve güvenle seyahat edebilirsiniz.
